Muszyna i Piwniczna-Zdrój to sąsiadujące ze sobą gminy miejsko-wiejskie. Łączą je zatem te same pasma górskie, podobne krajobrazy. Posiadają także podobną liczbę mieszkańców. Piwniczna-Zdrój ma około 10 tysięcy mieszkańców, Muszyna ponad 11 tysięcy. Istnieje pomiędzy tymi gminami dużo podobieństw. Obydwie są mocne na polu turystyki. Muszyna urasta jednak do roli prymusa. Słynie z turystyki leczniczej, pięknych ogrodów tematycznych, kąpielisk i wyciągów narciarskich. Piwniczna-Zdrój rozwija się wolniej. Tam największym bogactwem naturalnym są wody mineralne. W zimie działa kilka wyciągów narciarskich, które przyciągają miłośników sportów zimowych z całej Polski.

Porównanie, jakie zostanie przeprowadzone dotyczyć będzie wydatków na KULTURĘ i SPORT. Można potraktować te wydatki jako pokrewne. Mecz piłkarski i koncert muzyczny należą do szeroko rozumianej rozrywki. To wydatki bieżące o charakterze „miękkim”.

Zakres porównań 

Chodzi o wydatki bieżące z dwóch działów budżetowych: a) Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego [Dział 921] i b) Kultura fizyczna i sport  (dział 926).

Pod uwagę będą wzięte wydatki z trzech ostatnich lat budżetowych, czyli: 2021, 2022 i 2023. Obliczona została średnia roczna z tych trzech lat. To daje lepszy obraz sytuacji. Wydatki na Kulturę i Sport zostały zsumowane i podawane są w kwotach bezwzględnych i względnych – w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Takie ujęcie sprowadzi wydatki do „wspólnego mianownika”.

• Kultura: Muszyna: średnia z 3 lat to 2,4 mln, na mieszkańca to 214 zł. Piwniczna-Zdrój odpowiednio: 1,5 mln, na mieszkańca 145 zł.
• Sport: Muszyna: średnia z 3 lat to 272 tys., na mieszkańca to 24 zł. Piwniczna-Zdrój odpowiednio: 157 tys., na mieszkańca 15 zł.
• Wydatki łącznie: Muszyna: średnia z 3 lat to 2,6 mln, na mieszkańca to 238 zł. Piwniczna-Zdrój odpowiednio: 1,6 mln, na mieszkańca 161 zł.

Podsumowanie:

Muszyna przoduje zarówno w wydatkach na kulturę, jak i na sport. Łączne wydatki na te 2 działy są również wyższe w Muszynie o 1 mln zł.

Aktywność wspierająca sport jest w obu gminach podobna, finansowanie aktywności amatorskiego sportu, najczęściej lokalnego.

W Muszynie do najbardziej znanych imprez kulturalnych zalicza się: 1. Gminny Festiwal Piosenki Dziecięcej „Muszyńskie Nutki”, 2. Jarmark Muszyński, 3. Święto Muszyńskich Ogrodów, 4. Galicyjskie Spotkania Jazzowe, 5. Świąteczny kiermasz muszyńskiego rękodzieła, 6. Festiwal Wód Mineralnych, 7. Cykl muzyczny „Popołudnie przy kawie”, 8. Kiermasz wielkanocny, 9. Wigilia Zaduszek, 10. Spotkania ze Św. Mikołajem.

W Piwnicznej zaś organizowane są następujące imprezy: 1. Piknik Ekologiczny połączony z eko- konkursami i Eko- biegiem dla szkół z terenu MiG Piwniczna, 2. Nadpopradzkie Sobótki, 3. Dni Piwnicznej, 4. Festiwal Pieroga Łomniczańskiego, 5. Koncert Mandolinowy.

Autor: Nowosądeckie Centrum Analiz samorządowych (NCAS)