Nie ma chyba na świecie rodzica, który przynajmniej raz nie doszedłby do wniosku, że jego dziecko go w ogóle nie słucha.
Co to w ogóle znaczy, że dziecko Cię nie słucha?
Czyli, że nie nie wykonuje Twoich poleceń? Nie reaguje na pytania? Przechodzi obojętnie wobec Twoich próśb?
Zacznijmy od początku, zastanówmy się dlaczego Twoje dziecko Cię nie słucha.
Z moich obserwacji i rozmów z rodzicami doszliśmy do bardzo ważnego wniosku. Dzieci nas nie słuchają, bo niestety tworzymy do nich złe komunikaty. Zazwyczaj są to rozkazy, które nie zachęcają do współpracy, a wręcz powodują wycofanie.
Co ponadto?
Zazwyczaj dorośli krzyczą, prawią kazania lub naciskają. To zdecydowanie nie zachęca do słuchania i współpracy.
Dorośli nie pytają, co dziecko powinno lub nie powinno zrobić, tylko mu to rozkazują. Nie zostawiamy dziecku pola do zastanowienia i włączenia się w rozmowę, tylko od razu wydajemy polecenia: Wynieś śmieci, odrób lekcje, umyj zęby, wyprowadź psa, itd. Pamiętajmy, że dziecko chce mieć poczucie przynależności i znaczenia, a nagłe polecenia odbierają mu poczucie sprawczości.
Dziecko jest „zaprogramowane” do odkrywania świata niż do słuchania dorosłego. Co to oznacza? Że głos dziecięcego instynktu jest silniejszy niż głos dorosłego.
Dzieci mają inne priorytety niż dorośli. Nie oczekujmy, że sprzątanie domu będzie dla dziecka ważniejsze i ciekawsze niż na przykład bawienie się w stacje kosmiczną.
Dorośli doprowadzają do walki o władzę, gdzie ważniejsza jest wygrana niż współpraca. Dorośli wchodzą w rolę „Ja Ci rozkazuje, ja jestem dorosłym i ty masz mnie słuchać”, a dzieci w takiej sytuacji przyjmują rolę tego „odmawiającego”. I to jest bardzo naturalne, sprawdź sam na ile Ty masz ochotę wykonywać zadania, jeśli ktoś tylko mówi do Ciebie tylko poleceniami.
Czasem dziecko nie jest jeszcze gotowe poznawczo lub społecznie do spełnienia naszej prośby. Brakuje mu pewnych umiejętności i to nie jest jego zła wola. Te trudności nie dotyczą tylko przedszkolaków, ale również starszych dzieci.
Co zrobić, żeby dziecko Cię słuchało?
1. Przede wszystkim spróbuj wejść w świat dziecka i zrozum jego położenie, jego sytuacje i potrzeby.
- Zamiast wydawać ciągle polecenia spróbuj użyć „pytań pełnych ciekawości”, np.: co robimy z zabawkami po skończonej zabawie? Co robimy z ząbkami przed pójściem spać? Co ustaliliśmy odnośnie wynoszenia śmieci?
- Zapraszaj do współpracy, podkreślaj jej wartość i dziękuj za każdą okazaną pomoc. Doceń każdy mały krok.
- Pamiętaj, że podstawowymi potrzebami dziecka są: potrzeba postrzegania siebie, jako istoty zaradnej i zdolnej, a także potrzeba niezależności i autonomii, czyli już wiesz, dlaczego rozkazy i polecenia nie działają.
Powodzenia w budowaniu pozytywnych relacji ze swoimi dziećmi!
Justyna Światłowska, Coach, Edukatorka i Trenerka Pozytywnej Dyscypliny
