Co wiemy o kościele zniszczonym przez ogień? [FILM, FOTO]

W niedzielny poranek pożar trawił zabytkowy, drewniany kościół Świętej Heleny, który pochodzi z XVII wieku. Strażakom udało się pokonać żywioł, ale zniszczenia są spore i nie wiadomo, jaka będzie przyszłość świątyni.

Nie wszyscy zapewne wiedzą, o jakiej perełce historycznej rozmawiamy, ponieważ losy tego kościoła nie są powszechnie znane. Bogata przeszłość obiektu z wiadomych przyczyn nie zdołała przebić się przez sławę, jaką cieszą się budynki sakralne na Starym Mieście. Stojąc niejako w cieniu innych sądeckich zabytków, na cmentarzu przy ulicy Świętej Heleny, drewniany kościół służył kolejnym pokoleniom Nowosądeczan, choć kiedy powstawał, to miasto tam nie sięgało.

– Kościół świętej Heleny był bezcennym zabytkiem na terenie Nowego Sącza. Pochodził z końca XVII wieku, ale początki świątyni trzeba datować dużo wcześniej. We wnętrzu znajdowały się piękne i ważne elementy wyposażenia, jak ołtarz z wizerunkiem Matki Boskiej, świętej Heleny również z XVII wieku. Świątynia posiadała prawdziwe perełki architektury renesansowej. 135 lat temu, a dokładnie latem 1889 roku, wnętrze kościółka malował Wyspiański, odwiedził je w ramach wyprawy po zabytkach naszego regionu organizowanej przez Władysława Łuszczkiewicza – wyjaśnił historyk dr Łukasz Połomski.

Z jak dużym nieszczęściem mamy w tej sytuacji do czynienia? -Teraz musimy czekać na szacowanie strat. Dla środowiska historyków i konserwatystów to olbrzymi cios. Wydaje się, że dzielnica Helena traci swoją najcenniejszą perełkę, można powiedzieć, że niemal swoje serce, bo przecież od patronki świątyni nazywano i nazywa się tamtejszą część Sącza – dodał nasz rozmówca.

Kiedy już strażakom udało się opanować sytuację i ugasić pożar, na miejscu pojawił się biskup Andrzej Jeż, który specjalnie dla naszych czytelników skomentował tę sytuację.

Cztery lata temu Fundacja Zdrowia i Kultury w ramach projektu „Świątynia 3D” stworzyła materiały, które być może służyć będą, jako ostatnia pamiątka multimedialna po kościele Świętej Heleny. Warty obejrzenia jest poniższy film, który dotychczas wyświetliło nieco ponad 6 tysięcy osób:

Ciekawą opcją jest również wirtualny spacer po wnętrzu tego zabytkowego kościoła. Jak wiadomo w pożarze uległ ono całkowitemu zniszczeniu, więc jest narzędzie, które pozwoli nam przypomnieć sobie wystrój świątyni.

W świetle ostatnich wydarzeń, istnienie tych materiałów w internetowej przestrzeni publicznej, może być niezwykle cenną pamiątką i służyć, jako narzędzie edukacji historycznej.

Zabytkowy cmentarny kościół pw. św. Heleny w Nowym Sączu pochodzi z II poł. XVII wieku. Został ufundowany przez Helenę Marchocką, przełożoną starosądeckiego klasztoru Klarysek. Drewniana świątynia wzniesiona dokładnie w 1686 r. na dawnym przedmieściu Chełmiec Polski, obecnie znajduje się na terenie Nowego Sącza w dzielnicy Helena, na zachodnim brzegu Dunajca. Do 1942 r. było to przedmieście administracyjnie należące do gminy Chełmiec. Prawdopodobne jest, że do budowy kościoła wykorzystano elementy poprzedniej świątyni z 1608 r., która została zniszczona w czasie potopu szwedzkiego.

Kościół jest orientowany, zbudowany w konstrukcji zrębowej ze stromym dachem krytym blachą. Nie posiada wieży – rolę dzwonnicy pełni mała wieżyczka na dachu świątyni. Pod koniec XIX w. budowla została powiększona o przedsionek jednonawowy z węższym prezbiterium, zamkniętym trójbocznie. Wnętrze kościoła nakryte jest płaskim stropem. Całość – zarówno ściany jak i sufit – są oszalowane, czyli pokryte warstwą desek.

W kościele uwagę przyciąga renesansowo-barokowy ołtarz z barokowymi obrazami z II poł. XVII w., przedstawiającymi Matkę Boską Pocieszenia, Zwiastowanie, św. Kingę oraz sceny z życia klarysek z sądeckiego zakonu. Są tam również renesansowe obrazy ze scenami Ukrzyżowania i Zmartwychwstania pochodzące jeszcze z XVI w. (datowane na rok ok. 1580).

W grudniu 1980 r. na terenie nowo powstałej dzielnicy Nowego Sącza o nazwie Helena utworzono parafię św. Heleny. Zabytkowy kościół, który do tej pory służył jako kaplica cmentarna, stał się kościołem parafialnym. W związku z dużą liczbą wiernych, których drewniany kościołek nie był w stanie pomieścić, w 1983 r. na terenie parafii rozpoczęto budowę drugiej świątyni. Po zakończeniu prac i poświęceniu nowego kościoła pw. Krzyża Świętego w 1990 r., przejął on funkcję głównej świątyni na terenie parafii, a kościół pw. św. Heleny został kościołem pomocniczym.

źródło: Świątynia 3D