Gminy Gródek nad Dunajcem i Rytro łączy status gmin wiejskich. To małe turystyczne gminy. W Rytrze mieszka około 4 tysięcy mieszkańców, natomiast w Gródku nad Dunajcem ponad 9 tysięcy mieszkańców. Do Gródka przyjeżdżają turyści z całej Polski aby odpocząć nad malowniczym Jeziorem Rożnowskim. Znajdują się tam również liczne szlaki piesze oraz rowerowe. Natomiast Rytro położone w dolinie Popradu, zachwyca pięknym zamkiem, wieżami widokowymi. Można tam zwiedzać góry,  pasma Radziejowiej, pasmo Jaworzyny z Makowicą.

Porównanie, jakie zostanie przeprowadzone pomiędzy gminami dotyczyć będzie wydatków na KULTURĘ i SPORT (wydatki bieżące i majątkowe). Można potraktować te wydatki jako pokrewne.

Zakres porównań 

Chodzi o wydatki z dwóch działów budżetowych: a) Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego [Dział 921] oraz b) Kultura fizyczna i sport (dział 926).

Pod uwagę będą wzięte wydatki z trzech ostatnich lat budżetowych, czyli: 2021, 2022 i 2023. Obliczona zostanie średnia roczna z tych trzech lat. To da lepszy obraz sytuacji.

Wydatki na Kulturę i Sport będą zsumowane i podawane w kwotach bezwzględnych i względnych – w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Takie ujęcie sprowadzi wydatki do „wspólnego mianownika”.

• Sport: Gródek nad Dunajcem: średnia z 3 lat to 793 tys., na mieszkańca to 85 zł. Rytro: 1,4 mln, na mieszkańca 388 zł.
• Kultura: Gródek nad Dunajcem: średnia z 3 lat to 1 mln, na mieszkańca to 109 zł. Rytro: odpowiednio: 152 tys., na mieszkańca 41 zł.
• Wydatki łącznie: Gródek nad Dunajcem: średnia z 3 lat to 1,8 mln., na mieszkańca to 195 zł. Rytro: 1,6 mln, na mieszkańca 429 zł.

 Podsumowanie:

Gródek nad Dunajcem znacznie więcej wydaje na kulturę niż Rytro. Rytro zaś więcej wydaje na sport. Wydatki łączne tych gmin są wyższe w Gródku nad Dunajcem, ale na mieszkańca wydaje więcej Rytro.

Aktywność wspierająca sport jest w obu gminach podobna, finansowanie aktywności amatorskiego sportu, najczęściej lokalnego.

Podobnie w zakresie kulturalnym, chociaż tutaj wybija się Gródek. To tam organizowane są znane imprezy jak: 1. Dni Jeziora Rożnowskiego, 2. Przegląd Współczesnej Interpretacji Teatralnej, 3. Fasolowe Żniwa, 4. Monkey Island Festival, 5. Dni Gródka.

W Rytrze zaś do bardziej znanych imprez zaliczamy: 1. Ryterskie Wianki, 2. Jarmark Średniowieczny „U Rittera”, 3. Piknik Rodzinny, 4. Bieg Bejorów.

Autor: Nowosądeckie Centrum Analiz samorządowych (NCAS)